Giełdy światowe
Chcesz wiedzieć, które giełdy światowe osiągnęły największą
kapitalizację giełdową oraz dzienny obrót akcjami? Wielka Kasa
przybliża fascynującą historię giełd światowych.
Największe światowe giełdy to:
• Giełda w Nowym Jorku (NYSE należąca do grupy NYSE Euronext),
• NASDAQ OMX (National Association of Securities Dealers Automated Quotations System),
• Giełda tokijska (TSE - Tokio Stock Exchange),
• Giełda londyńska (LSE - London Stock Exchange),
• Giełda w Szanghaju (SSE - Shanghai Stock Exchange),
• Giełda w Hong Kongu (HK),
• Giełda frankfurcka (FWB - Frankfurter Wertpapierbörse),
• Euronext (Giełda Paryska, Giełda w Amsterdamie, Giełda w
Lizbonie, Giełda w Brukseli) - w całości należąca do grupy NYSE
Euronext)
Euronext został utworzony w 2000 r. jako wspólna platforma
obrotu giełdowego, w 2007 r. został przyłączony do giełdy nowojorskiej
W ten sposób powstała największa giełda o zasięgu
ponadnarodowym, zwana NYSE Euronext. Oprócz Euronext, NYSE
Euronext przejęło również m.in.:
• LIFFE (w 2002) - London International Financial Futures and
Options Exchange. Jest to jednostka zajmująca się obrotem kontraktami
futures i opcjami na rynku londyńskim,
• Pacific Exchange (w 2006), giełda w Kalifornii i Archipelago, giełda w Chicago.
Kapitalizacja NYSE Euronext to 12 bln dolarów (w lutym 2010),
liczba notowanych spółek wynosi ok. 2800, liczba zatrudnionych
prawie 3000. Najważniejszymi indeksami są:
• Dow Jones Industrial Average (DJIA) - najstarszy wskaźnik
działający w Stanach Zjednoczonych, w jego skład wchodzi obecnie 30
spółek, m. in. Coca-Cola, Exxon, Microsoft
• S&P 500 - 500 największych firm notowanych na NYSE i NASDAQ pod względem kapitalizacji giełdowej
Handel na NYSE Euronext odbywa się w całości elektronicznie. Na NYSE Euronext notowanych jest:
• 90% spółek wchodzących w skład Dow Jones Industrial Average,
• 82% spółek wchodzących w skład S&P 500,
• 70 ze 100 globalnych korporacji,
• 84% korporacji z listy Fortune 500.
NASDAQ OMX to pozagiełdowy rynek akcji, utworzony w 1971 r. Jako
pierwszy na świecie umożliwił obrót akcjami w sposób
elektroniczny. Jest to trzecia (co do kapitalizacji) giełda na świecie
(4,5 bln dolarów w styczniu 2012) i pierwsza giełda pod względem
dziennych obrotów. Na NASDAQ notowane są w głównej mierze
przedsiębiorstwa z branży ICT, jak: Microsoft, Google, Apple. Warto
wiedzieć, że zapowiadany i wyczekiwany debiut Facebook`a to
również NASDAQ OMX. W lutym 2008 roku za 3,7 mld dolarów
NASDAQ przejął OMX (Optionsmäklarna/Helsinki Stock Exchange),
konsorcjum finansowe, do którego należą giełdy światowe w
Kopenhadze, Sztokholmie, Oslo, Helsinkach, Tallinie, Rydze, Wilnie,
Islandii i Armenii.
Giełda w Tokio jest pod względem kapitalizacji giełdowej czwarta na
świecie i zdecydowanie największa w Azji. Założona w drugiej połowie
XIX w. osiągnęła w grudniu 2010 r. wartość prawie 4 bln dolarów.
Liczba notowanych spółek wynosi prawie 2 300. Do najbardziej
znanych należą: Honda, Toyota, Panasonic. Najważniejsze wskaźniki na
tokijskiej giełdzie to NIKKEI 225 oraz TOPIX.
Giełda Londyńska, założona w 1801 r., jest piąta według wartości
notowanych na niej spółek, jeśli chodzi o giełdy światowe.
Kapitalizacja wynosi aż 3,8 biliona dolarów (stan na czerwiec
2011). Łączna liczba podmiotów, których akcje podlegają
obrotowi to blisko 3 000. Najważniejszym wskaźnikiem jest FTSE 100
(Financial Times Stock Exchange), popularnie zwany footsie. Zaliczane
są do niego największe spółki, m. in.: BP, GlaxoSmithKline,
Vodafone. Giełda Londyńska jest od 2007 r. właścicielem giełdy włoskiej
z siedzibą w Mediolanie (Borsa Italiana).
Giełda w Szanghaju jest jedną z trzech giełd funkcjonujących w Chinach
(pozostałe znajdują się w Hong Kongu i Shenzhen). Jej kapitalizacja
wynosi 2,7 biliona dolarów, co sprawia że jest to druga po
tokijskiej giełda w Azji . Pierwotnie założona w 1891 r., na skutek
zmian zachodzącej w gospodarce chińskiej, została ponownie otwarta w
1990 roku, wciąż pozostaje jednak zamknięta na inwestorów
zagranicznych. Jej najważniejszy wskaźnik to SSE Composite Index,
który w odróżnieniu od indeksów jakie notują inne
giełdy światowe, bierze pod uwagę wszystkie notowane na giełdzie
spółki.
Giełda w Hong Kongu, założona pod koniec XIX w, to według kapitalizacji
trzecia giełda azjatycka (po tokijskiej i szanghajskiej). Wartość
notowanych spółek wynosi nieco ponad 2 biliony dolarów
(stan na listopad 2011), a ich liczba wynosi prawie półtora
tysiąca. Do największych należą: PetroChina, China Mobile, Bank of
China. Duża cześć spółek notowana jest zarówno na
Giełdzie w Hong Kongu, jak i w Szanghaju. Różnicą jest waluta, w
której dokonywane są rozliczenia. W Hong Kongu jest to dolar
hongkoński, w Szanghaju - juan chiński.
Giełda frankfurcka założona już w 1585 r. to największa giełda w
Europie i druga na świecie. Jej kapitalizacja wynosi 4,7 bln
dolarów (stan na grudzień 2010), liczba zatrudnionych
pracowników - prawie 3 000. Notowane są na niej spółki
zarówno niemieckie (Adidas, Siemens, Daimler AG), jak i
zagraniczne (Nokia, Exxon, Gazprom). Najważniejszym wskaźnikiem giełdy
jest DAX (Deutscher Aktienindex), uruchomiony w 1988 r., gromadzący 30
największych spółek wg kapitalizacji giełdowej i obrotu (udział
ważony).
Euronext jest częścią NYSE Euronext od roku 2007. NYSE przejęło
Euronext za kwotę 9,96 mld dolarów. Wcześniej, w 2000 r. giełdy
światowe - w Paryżu, Brukseli i Amsterdamie, dokonały fuzji, do
której dołączyła także giełda w Lizbonie.
Giełdy na międzynarodowym rynku przejęć i fuzji
Współczesne finanse bardzo często wykorzystują łączenie giełd. W
lutym 2011 r. NYSE Euronext oraz Giełda we Frankfurcie ogłosiły plan
połączenia, w wyniku którego powstałby nowy podmiot z siedzibą w
Nowym Jorku. Podział udziałów kształtowałby się na poziomie 60
do 40 na korzyść giełdy frankfurckiej. W praktyce oznaczałoby to
przejęcie amerykańskiej giełdy przez niemiecką (bliźniaczo podobny
zabieg został zastosowany w przypadku pamiętnej fuzji amerykańskiego
Chryslera i niemieckiego Daimlera). Ostatecznie transakcja nie doszła
do skutku z uwagi na zastrzeżenia Unii Europejskiej. Nowopowstały
podmiot kontrolowałby 90% obrotów europejskimi instrumentami
pochodnymi w Europie i zdecydowaną część na świecie. Ponadto objąłby
notowania aż 40% światowej kapitalizacji. Mimo potencjalnych korzyści
(spadek kosztów operacyjnych o 440 mln USD wg oficjalnych
szacunków) Unia Europejska zabroniła fuzji, ze względu na
zagrożenie zanikiem konkurencji i powstania sytuacji monopolistycznej.
Inny przykład nieudanego przejęcia to stopniowe wykupywanie Giełdy w
Londynie przez NASDAQ. W kwietniu 2006 r. NASDAQ posiadało 15% akcji
LSE, w listopadzie 2006 już 28,75%. NASDAQ było gotowy przejąć LSE w
systemie 50% plus jedna akcja, jednakże plan ten się nie
powiódł, gdy akcjonariusze LSE odrzucili ofertę, uważając ją za
niedowartościowaną. W obliczu niepowodzenia NASDAQ zdecydowało wycofać
się z LSE, sprzedając większość swoich udziałów w LSE (28%),
które kupiła giełda w Dubaju (Borse Dubai).
Alternatywę wobec przejęć i fuzji stanowią alianse strategiczne, w
których podmioty, giełdy światowe zachowują autonomiczność i
łączą się w wybranych zakresach w celu realizacji konkretnego celu.
Strategię taką stosuje na szeroką skalę Giełda w Tokio, która
połączona jest szeregiem międzynarodowych aliansów
strategicznych m.in. z: LSE, LIFFE (NYSE Euronext), FWB, Giełdą w
Budapeszcie czy w Meksyku.