Kredyt Gotówkowy
Kredyt gotówkowy (pożyczka pieniężna) – jest to kredyt przyznawany w gotówce na dowolny cel.
Podstawą do udzielenia kredytu gotówkowego jest Zdolność
kredytowa kredytobiorcy obliczana na podstawie jego zarobków,
sytuacji rodzinnej i stałych zobowiązań. Procedura przyznawania takiego
kredytu jest więc dosyć prosta, co ma odbicie w wyższym oprocentowaniu.
Kredyty gotówkowe należą do najdroższych produktów
bankowych o czym świadczy intensywność reklam telewizyjnych. Kredyty
gotówkowe zawierane są na krótkie okresy, ok. 1 – 2
lat. Zdażają się jednak banki udzielające takie kredyty na 8 lat.
Pożyczki konsumpcyjne to bez wątpienia najpopularniejszy produkt
kredytowy. Sprzedają ją wszystkie banki, prowadzące obsługę
klientów indywidualnych. Można ją uzyskać szybko, a liczba
wymaganych przez banki dokumentów jest niewielka.
Kredyty gotówkowe są zazwyczaj jedną z najdroższych form
kredytowania. Mimo że obecne są na rynku już od kilkunastu lat, często
nadal dajemy się nabierać na marketingowe chwyty, nie sprawdzamy i nie
porównujemy ofert. Idziemy po pieniądze do banku, który w
naszym mniemaniu jest znany i bezpieczny. Tymczasem taki sam produkt,
ale na znacznie lepszych warunkach, możemy uzyskać w innym, mniejszym i
mniej znanym banku.
Celem tego poradnika jest przybliżenie konsumentom tematyki
kredytów gotówkowych. Przedstawiamy podstawowe informacje
o produkcie. Podpowiadamy, na co zwracać uwagę przy wyborze oferty,
według jakich kryteriów porównywać produkty banków
i jak wyłapać „haczyki” w niektórych reklamach.
Wskazujemy też banki oferujące – według porównywarki
finansowej Comperia.pl – najlepsze kredyty.
Poradnik jest podzielony na 5 rozdziałów:
1. Oprocentowanie nominalne i rzeczywiste
Szukając najtańszego kredytu, konsumenci przede wszystkim sprawdzają
wysokość oprocentowania. Jest to parametr kredytu, który
najchętniej eksponowany jest w reklamach. Faktycznie, oprocentowanie
nominalne wpływa w znacznym stopniu na wysokość miesięcznych rat i
ostateczny koszt kredytu, ale może być mylące. Załóżmy, że
chcemy pożyczyć 5 tys. zł i rozłożyć spłatę na 12 miesięcy. Miesięczna
rata kredytu oprocentowanego na poziomie 20 proc. wyniesie około 463
zł. Gdyby oprocentowanie kredytu wynosiło 10 proc., rata spadłaby do
440 zł. Różnica wysokości raty wynosi 23 zł. W całym
okresie spłaty będzie to 276 zł.
Nie należy koncentrować się wyłącznie na oprocentowaniu nominalnym.
Pokazuje ono bowiem tylko koszt odsetkowy kredytu, a oprócz
odsetek banki pobierają również prowizję za przyznanie kredytu,
obowiązkowe ubezpieczenia i inne opłaty znacznie powiększające koszt
kredytu. Może się więc okazać, że oferta kredytu z niższym
oprocentowaniem, ale wysoką prowizją, będzie ostatecznie droższa od
kredytu z wyższym oprocentowaniem nominalnym, ale niską lub zerową
prowizją.
W takim razie jak porównać koszt kredytów w
różnych bankach? Służy do tego wskaźnik: Rzeczywista Roczna
Stopa Oprocentowania. RRSO jest wyliczana według wzoru, określonego w
ustawie o kredycie konsumenckim. Zgodnie z prawem bank ma obowiązek
podać koszt kredytu właśnie w tej formie. RRSO uwzględnia wszystkie
koszty związane z udzieleniem kredytu: oprócz kosztu odsetkowego
(oprocentowanie nominalne) zawiera również prowizję za
udzielenie kredytu i koszt ubezpieczeń. Wysokość dodatkowych
kosztów może sprawić, że kredyt będzie nawet dwukrotnie droższy,
niż wynikałoby to z kalkulacji oprocentowania nominalnego.
Poniżej porównaliśmy dziesięć najtańszych kredytów
gotówkowych dostępnych na rynku. Pierwsza tabela posortowana
jest pod względem oprocentowania nominalnego. Druga pod względem
całości kosztów, czyli RRSO. Na potrzeby wszystkich obliczeń
przyjęliśmy założenia: kwota kredytu - 3 tys. zł, okres kredytowania -
12 miesięcy, raty równe, waluta - złoty.
Wnioski:
• Prawdziwy wpływ na miesięczną ratę ma nie oprocentowanie nominalne, ale RRSO.
• Pomimo że wiele banków reklamuje jednocyfrowe
oprocentowanie kredytów gotówkowych, dla powyższej
symulacji najniższe RRSO wynosi 12,57 proc.
• Nominalnie najlepsza oferta kredytu spadła na 5 miejsce.
Na 2 i 3 miejscu w rankingu RRSO znalazły się kredyty, które
nominalnie zajmowały miejsca odpowiednio 4 i 6.
• O zmianach w rankingu zadecydowała wysokość dodatkowych kosztów.
• Głównym dodatkowym kosztem jest prowizja za udzielenie kredytu (o niej szczegółowo
w rozdziale 2). Pierwsze trzy miejsca zajęły banki, które jej nie pobierają.
Podsumowując: Na kredyt gotówkowy warto patrzeć całościowo. Należy pytać nie tylko
o oprocentowanie nominalne, które banki lubią eksponować w
reklamach, ale również o dodatkowe koszty. Najlepiej jest
porównać RRSO kredytów w różnych bankach, ale
koniecznie dla tych samych parametrów: kwota kredytu, okres
kredytowania.
UWAGA! Zgodnie z prawem
maksymalne oprocentowanie nominalne kredytów o wartości do 80
tys. zł nie może przekroczyć czterokrotności stopy lombardowej NBP,
która aktualnie wynosi 5,25 proc. (stan na 29.04.2009).
Maksymalne oprocentowanie kredytu może więc wynosić 21 proc.
2. Koszty dodatkowe – prowizja, ubezpieczenie.
Prowizja - jak wykazaliśmy powyżej jest najważniejszym kosztem dodatkowym. Może być ona pobierana na trzy sposoby:
Odliczenie prowizji od kwoty kredytu - jest to najpopularniejsza
metoda. Odsetki bank będzie pobierał zarówno od pożyczonego
kapitału, jak i od prowizji. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że na
opłacenie prowizji nie będziemy musieli angażować gotówki z
własnej kieszeni. Trzeba jednak pamiętać, że w takim wariancie wartość
prowizji zostanie odjęta od kwoty kapitału, a więc przez nieuwagę
możemy otrzymać niższy kredyt. Załóżmy, że chcemy pożyczyć 10
tys. zł, a prowizja wynosi 5 proc. W takiej sytuacji na wskazane przez
nas konto do wypłaty kredytu trafi nie 10 tys. a 9,5 tys. zł
(kwota pomniejszona o 500 zł prowizji). Warto więc z góry
wnioskować o nieco wyższą pożyczkę.
Doliczenie prowizji do kwoty wnioskowanego kredytu. Odsetki bank będzie
pobierał zarówno od pożyczonego kapitału, jak i od prowizji, a
rata kredytu będzie w takim wypadku wyższa. Załóżmy, że chcemy
pożyczyć 10 tys. zł, a prowizja wynosi 5 proc. W takiej sytuacji na
wskazane przez nas konto do wypłaty kredytu trafi 10 tys. zł, ale kwota
przyznanego kredytu będzie wynosić 10,5 tys. zł (kwota powiększona o
500 zł prowizji).
Gotówka pobrana w momencie udzielania kredytu. W banku musimy po prostu wpłacić odpowiednią kwotę.
Skoro wiemy już, jak istotne znaczenie na całkowity koszt kredytu
może mieć wysokość prowizji, sprawdźmy, które banki są pod tym
względem najbardziej przyjazne klientom.
Aktualnie prowizji za udzielenie kredytu gotówkowego nie
pobierają Polbank EFG (Kredyt na Miarę, Kredyt Bezpieczny), Alior Bank
(Pożyczka gotówkowa) i Pekao (Pożyczka ekspresowa). W Citi
Handlowy i Volkswagen Bank direct wynosi 1 proc., a 1,5 proc. w Getin
Banku. W pozostałych bankach stawka prowizji to już co najmniej 2,5
proc. Warto jednak wiedzieć, że banki są skłonne obniżyć wysokość
prowizji. Zazwyczaj mają na to szansę stali klienci.
Ubezpieczenie jest dodatkowym zabezpieczeniem kredytu. W wielu bankach
jest ono obowiązkowe. Tak samo jak oprocentowanie i prowizja wpływa na
całkowity koszt kredytu. Przed wzięciem pożyczki warto sprawdzić koszt
i zakres ubezpieczenia, aby wiedzieć za co się płaci.
Przeważnie zakres ubezpieczenia oferowanego razem z kredytami
gotówkowymi obejmuje: ubezpieczenie na życie, ochronę na wypadek
utraty zdolności do pracy oraz na wypadek utraty pracy. Najważniejsze
trzy elementy ubezpieczenia to: koszt, zakres (związane z nim
wyłączenia i definicje zdarzeń) i przysługujące świadczenia.
Koszt ubezpieczenia w większości przypadków podawany jest jako
miesięczna, procentowa stawka wyliczana od kwoty kredytu. Wartość ta
waha się od 0,05 proc. do 0,7 proc. Rozpiętość jest więc dość znaczna.
Warto wiedzieć, że nie zawsze droższe ubezpieczenie idzie w parze z
szerszym zakresem ochrony.
Porównując ubezpieczenia trzeba sprawdzić wyłączenia
odpowiedzialności ubezpieczyciela, definicje i wypłacane świadczenia.
Może się np. okazać, że ochroną ubezpieczeniową będziemy objęci dopiero
po 30 dniach od podpisania umowy ubezpieczeniowej. Firma
ubezpieczeniowa może spłacać za nas raty kredytowe w przypadku utraty
pracy, ale tylko wtedy kiedy pracodawca zwolnił nas nie z naszej winy,
w dodatku spłacanych jest najczęściej zaledwie kilka rat kredytowych.
Szczegółowe informacje na temat przedmiotu, zakresu ochrony,
ewentualnych wyłączeń znajdziemy w tzw. Ogólnych Warunkach
Ubezpieczenia (OWU), dołączanych do każdego produktu ubezpieczeniowego.
3. Okres kredytowania, zdolność kredytowa
Jednym z parametrów kredytu gotówkowego,
który klient może ustalić samodzielnie, jest okres kredytowania.
Obowiązuje prosta zasada – im krócej spłacać będziemy
kredyt, tym niższa będzie suma odsetek. Analogicznie, wydłużając okres
spłaty, rosnąć będzie suma odsetek. Wydłużenie okresu, choć kosztem
wyższych odsetek, pozwala jednak zmniejszyć wysokość miesięcznej raty,
czyli poprawić zdolność kredytową (banki udzielą kredytu
w określonej wysokości pod warunkiem, że wysokość miesięcznych zarobków pozwoli na spłatę raty).
Załóżmy, że chcemy pożyczyć 10 tys. zł. Jeżeli spłatę kredytu
rozłożymy na 12 miesięcy (przy średnim oprocentowaniu kredytu 15
proc.), miesięczna rata wyniesie około 900 zł. Warto pamiętać, że bank
zapyta nas o dodatkowe stałe wydatki (czynsz, opłaty prąd, gaz,
telefon). Po ich odjęciu w domowym budżecie muszą pozostać środki
pozwalające na spłatę raty. Jeżeli w tym przypadku 900 zł miesięcznie
to za dużo, można rozciągnąć okres spłaty. Wydłużając go do 36
miesięcy, rata spadnie do około 345 zł.
Mimo że okresem kredytowania można manipulować, banki z góry
ustalają maksymalny termin spłaty. Rekordziści pozwalają rozłożyć
spłatę na 8 lat (Bank BPH, GE Money Bank, PKO BP i Polbank EFG) okres
spłaty wynosi do 8 lat. W pozostałych bankach kredyt gotówkowy
można spłacać maksymalnie przez 7 lat.
Na jaki kredyt możesz liczyć?
W folderach reklamujących kredyty gotówkowe banki często
eksponują maksymalną kwotą dostępnej pożyczki. Nie oznacza to jednak,
że kredyt o wartości 100 tys. czy 150 tys. zł dostaniemy. Maksymalna
kwota kredytu musi odpowiadać naszej zdolności kredytowej.
Niektóre banki wprowadzają też dodatkowe ograniczenia,
uzależniające maksymalną kwotę kredytu od miesięcznych dochodów
netto.
4. Koszt to nie wszystko
Podstawowym kryterium przy porównaniu oferty pożyczek
gotówkowych jest koszt całkowity. Warto jednak zwrócić
uwagę także na dodatkowe funkcjonalności, jakie oferuje kredyt.
Rozwiązania takie jak możliwość regulacji raty bez konieczności zmian w
umowie i dodatkowych opłat może być szczególnie ważne dla
kredytobiorcy w obecnej sytuacji ekonomicznej. Aktualnie jedynym
kredytem gotówkowym na rynku oferującym takie rozwiązanie jest
Kredyt Bezpieczny w Polbanku EFG. W innych bankach taka możliwość jest
tylko w ramach kredytu odnawialnego połączonego z rachunkiem ROR.
Posiadając Kredyt Bezpieczny można spłacać stałą ratę co miesiąc lub
w każdej chwili obniżyć ratę do bezpiecznego minimum. Zmiana
wysokości rat jest bezpłatna i nie trzeba o niej informować banku.
Wymagana przez bank miesięczna spłata wynosi 2 proc. wartości
zadłużenia. Spłacona część pożyczki jest znowu dostępna do dyspozycji
kredytobiorcy. Oferowane do kredytu ubezpieczenie jest
dobrowolne. Dotyczy ono ochrony na wypadek śmierci oraz całkowitej
niezdolności do pracy zarobkowej wskutek nieszczęśliwego wypadku.
Świadczenie ubezpieczeniowe, jakie otrzyma Klient lub jego rodzina w
przypadku śmierci lub całkowitej niezdolności do pracy zarobkowej jest
równe przyznanemu limitowi kredytu – bez względu na
stopień jego wykorzystania. Jest to jedyna tego typu oferta na polskim
rynku!
5. Reklama dźwignią handlu
Reklamy kredytów, tak samo jak wszystkie inne, powinny
być rzetelne. Należy jednak pamiętać, że ich głównym celem jest
przekonanie klienta do odwiedzenia placówki banku
i podpisania umowy kredytowej. Ze względu na ilość
przedstawionych w tym Poradniku parametrów kredytu, które
mają wpływ na jego ostateczny koszt i jakość, manipulacja w reklamie
pożyczek gotówkowych jest wyjątkowo łatwa i powszechna.
Obowiązkiem kredytodawcy jest wskazanie Rocznej Rzeczywistej Stopy
Oprocentowania. Nie tylko w umowie, ale także w reklamie pożyczki.